Vuru frekans osilatör tekniğiyle çalışan metal dedektörlerin ilk versiyonudur. Arama anteninde tek bir bobin kullanılmaktadır. Nadiren 2 bobin olanları vardır. Bu metal dedektörün çoğunlukla iki adet osilatör devresi vardır. Tek basit osilatör devresi olanlarda vardır. Bir kaç örneği görülmekttedir. Arama bobini osilatör devresine bağlıdır. Arama anteninin yakınlarında metal bir nesne olduğunda arama bobininin endüktansı değişir. Bu değişim bağlı olduğu osilatör devresinin frekansını değiştirmektedir.
Bu değişim osilatör frekansında artma ya da azalma olarak gözlemleriz.
Şekil 1
Kırmızı Sinyal = 200khz
Mavi Sinyal =200.5khz
Yeşil Sinyal 200.5-200=0.5khz
Peki BFO dedektörlerin çalışma frekansları neden yükseldi ?
BFO metal dedektörler arama bobinine metal bir nesne yaklaştırıldığında frekansı değişecek şekilde tasarlanmaktadır. İlk BFO lar duyulabilir frekans bandında çalışmaktaydı. Ama bu bantta değişim az olmaktaydı. Küçük nennelerin BFO tarafından algılanması ve değişimin çok olması için frekansın artması gerekiyordu. Peki frekans arttı bu değişimi duyulabilir ses tonuna çevirmek gerekiyordu. Bu durumda yaklaşık aynı frakanstaki ikinci sinyalin arama bobini sinyali ile karşılaştırılıp ses sinyaline dönüştürülmesi gerekliliği doğdu. Bu işleri kolaylaştırdı. Çünkü yaklaşık frekansları birbirine yakın sinyaller karşılaştırıldığında üçüncü oluşan sinyali farkları kadar AM modülasyona sokuyordu.
Aslında iki osilatörlü BFO lar AM modülasyon tekniği ile ses sinyali üretmektedir.
Şekil 1 de kırmızı ve mavi sinyal arama ve referans sinyalleri olup karşılaştırma sonucu oluşan üçüncü sinyalde ikinci bir düşük geçiren filtreyle ses sinyaline dönüşmektedir.
Örnek bir çalışma olarak 200khz frekansta çalıştığını düşündüğümüz BFO dedektörümüzün sinyallerini gözlemekteyiz.
Mavi renkte osiloskop ilegörülen sinyal arama bobin sinyalidir.
Kırmızı renkte osiloskop ile görülen sinyal referans sinyalidir.
Yeşil renkte görülen sinyal karşılaştırma sonucu ortaya çıkan iki sinyalin farkı kadar AM modüle olmuş halidir.
Osiloskobumuzun time/div ayarını yeşil sinyalin genliğini daha iyi görülebilecek kadar ayarlıyoruz .
Görüldüğü üzere yeşil renktedir sinyalimiz senliği iki sinyalin farkı kadar genliğinde dalgalanma olmuştur.
Yeşil sinyal bizim duyulabilir tonda ses sinyalimize dönüştürülecektir. Bunun için AM demodülatör ve ya benzeri bir devre kullanabiliriz.
Arama bobini bir metal bir nesne üzerinden geçerken arama bobini frekansı değişecek , referans sinyaliyle karşılaştırılacak , bu değişim duyulabilir ses sinyaline dönüşecektir.
Ujt transistör ile yapmış olduğum metal dedektörü ve devresini buradan inceleyebilirsiniz ?
Yorumlar
Yorum Gönder